Günümüz şartlarında BES yani bireysel emeklilik sistemi katılanlara devlet %25 ek ödeme yapacağını beyan etmiş. Peki bes neden bu kadar önemli? Bes para kazandırır mı? Bu gibi soruların yanıtlarını tüm yönleri ile buradan öğrenebilirsiniz.
BES Nedir? Bireysel Emeklilik Sistemi Faydaları Neler?
BES, yani bireysel emeklilik sistemi, çalışanların daha iyi bir emeklilik için faydalanabilecekleri özel bir emeklilik sistemidir. Çalışanlar, aldıkları maaş üstünden belli bir oranda otomatik olarak bu sisteme ödeme yapmakta ve ödemelerine devlet desteği almaktadır. Amaç, emeklilik döneminde daha iyi koşullarda yaşanılabilmesidir.
BES’te devlet desteği %25 esasına göre yapılmaktadır. En yalın şekliyle, şayet 200 TL prim ödemesi yapıyorsanız, devletin söz konusu BES hesabınıza 50 TL yatırmasıdır. Primin yüksek olması, emeklilikte alınan maaşın da yüksek olması anlamına gelmektedir.
BES sayesinde emeklilik için en az 10 yıl süre sistemde kalınması ve en erken 56 yaşına gelinmiş olması şartı bulunmaktadır. Emeklilik koşullarını yerine getirenler ise isterlerse maaş olarak aylık ödeme talep edebilir, isterlerse de toplu olarak tasarruflarını çekebilir. Sigorta firmaları, emekliliğe hak kazananlara farklı seçenekler sunmaktadır. Şayet BES seçim hakkınız varsa ve bu sigortadan yararlanmayı düşünüyorsanız, firmaların ödeme koşul ve seçeneklerini değerlendirmeniz gerekmektedir. Şayet işveren değilseniz, sadece işvereninize öneride bulunabilirsiniz; çünkü işverenler bir sigorta firmasıyla anlaşabilmektedir. Kısacası, sigortalının sigorta firması seçme hakkı bulunmamaktadır.
Bireysel Emeklilik Sistemi Erken Ayrılma Durumu
5 yıl kesinlikle bu sistemden ayrılmamanız önerilir aksi takdirde bankalar ve bes yaptırılan şirketler yüklü miktarlarda sizlerden kesinti yapacaklardır. Yasal mevzuata göre 5 yıl süresi dahilinde çıkılmaması belirtilmiştir. BES, ABD başta olmak üzere birçok devlette farklı isimlerle kullanılmakta olan bir sistemdir. Türkiye’de ise BES öncesinde buna benzer uygulamalar olmuştur. Örneğin hayat sigortalarının temel mantığı, bireysel emeklilik sistemiyle örtüşmektedir. Sigorta firmaları, aldıkları primleri bir fona yatırmakta ve bu fonda değerlenmesini beklemektedir. Emekliliğe hak kazananların aylık ya da toplu ödemeleri de bu fon üstünden dağıtılmaktadır.
2017 yılında hayata giren BES uygulaması, şu an için herkese zorunlu; ancak ilk prim ödemesine takiben çıkış hakkı da bulunuyor. Caymak için, ilk prim ödemesine takiben SMS gönderiliyor. Bunun olmaması durumunda, ikinci maaşa 1 veya 2 hafta kala ilgili sigorta firması aranarak cayma talebinde bulunulabiliyor. Cayma talebinden sonraysa en fazla 15 işgünü içerisinde yapılan kesinti aynı maaş hesabına aktarılıyor.
Şayet BES uygulamasına zorunlu tasarruf olarak yaklaşıyorsanız, maaşınızın her ay düzenli olarak %3 oranında kesileceğini de not etmenizde fayda var. Eğer ilk iki ayınızda caymadıysanız, en az üç yıl sistemde kalmanızı öneriyoruz; çünkü devlet katkı payını daha iyi oranda alabilirsiniz. Aksi durumda, yani öncesinde vazgeçerseniz kayıp oranınız artacaktır.
2021 yılında BES’te değişiklik olup olmayacağı henüz belli olmasa da, bazı varsayımlar öngörülmektedir. Katılım sağlayanların çıkamaması, maaşa göre kesinti oranlarının değişmesi, kıdem tazminatıyla eşgüdümlü bir yapının oluşturulması 2021 sonu ve 2022 genelinde ekonomi ve politika gündemini belirleyebilecek alt başlıkları oluşturmaktadır.
